Hemoroidal Hastalık
Hemoroidal Hastalık
Hemoroidler normal anatomik yapılardır ve üç yastık şeklinde anal kanalı kapatarak gaz ve özellikle sıvı gayta kaçışının engellenmesinde önemli rol oynar. Bu yastık şeklindeki yapıları anal kanalda asılı vaziyette tutan liflerde yaşla ve ıkınma ile birlikte gevşeme ve kopmalar olabilir. Bu durumda anal yastıklar kayıp dışarıya sarkar. Genişleyen ve sarkan hemoroidler kanamaya neden olabilir. Bu duruma hemoroidal hastalık denir. Hemoroidal hastalık toplumda %36-86 arasında değişen oranlarda bildirilmektedir.
Risk Faktörleri
Ikınma Kabızlık, Diyare Lifli gıdadan fakir beslenme Obezite Gebelik
Sınıflama
I. Derece: Normal yerleşimdeki hemoroid pakelerinin sayı ve büyüklük olarak artmasıdır. Sarkma yoktur, kanama görülür.
II. Derece: Dışkılama esnasında dışarı çıkar, kendiliğinden geri yerini alır
III. Derece: Pakeler anal kanala ancak elle yerleştirilebilir. Anüste ıslaklık ve kaşıntı olabilir.
IV. Derece: Pakeler anal kanala geri elle dahi yerleştirilemez. Ağrı, ıslaklık, mukuslu salgı ve kaşıntı.
Şikayetler
Kanama en sık görülen şikayettir, genellikle ağrısızdır ve dışkılama esnasında veya takiben oluşur. Nadiren kansızlığa neden olabilir. %20 kadarının üzerinde ülser ya da gangren gelişebilir ve bunlarda ağrı baskın olan şikayettir. Sümüklü akıntı ve kaşıntı olabilir.
Tedavi
İlaç tedavisi – önlemler ve girişimsel yöntemler olarak iki ana başlıkta değerlendirilir.
İlaç Tedavisi ve Önlemler
Hastanın yumuşak kıvamda ve bol miktarda dışkılamasını sağlamak. Tuvalet alışkanlıklarını düzenlemek hem tedavi hem de hastalığın tekrar etmesini önlemek açısından çok önemlidir. Bunun için yapılması gerekenler; Lifli gıda alımı Acı, ekşi, baharatlı, çay, kahveden uzak durmak Her gün belli saatte ıkınmadan defakasyon yapması Sarkan pakelerin hemen yerleştirilmesi Lokal steroidli, anestezik kremler Sistemik olarak venöz tonusu ve drenajı arttıran ilaçlar Sıcak su oturma banyoları
Girişimsel Tedavi Yöntemleri
Scleroterapi Lastik band ligasyon Fotokoagülasyon Kriyoterapi Lazer tedavisi Cerrahi Tedavi Hemoroidektomi (Açık, kapalı) Stapler Hemoroidopeksi (Longo)
Scleroterapi
Pakelerin çevresindeki yumuşak dokuya skleroze edici ajan enjekte edilerek damarların skleroze edilmesi işlemidir. Mukoza alttaki dokulara yapışacağından sarkması da önlenmiş olur. I. ve II. derece hemoroidte uygulanabilir.
Lastik Bant Ligasyon
Yerleştirilen lastik bantlar hem sarkan dokunun nekroze olarak düşmesini hem de orta derece doku harabiyeti yaratarak mukozanın sabitlenmesini sağlar. Bir seansta 2’den fazla bant yerleştirilmemelidir. II ve III. derece hemoroidal hastalık tedavisinde kullanılabilir.
Kriyoterapi
Doku hızla dondurularak hücre yıkımı oluşturur ve sonrasında doku yapışır. Perianal irritasyon, ağrı ve akıntı olabilir. Bu nedenle hemen hiç kullanılmaz.
Fotokoagülasyon
Kızıl ötesi ışın verilir, pakelerde minör doku harabiyeti ve sabitleme sağlanır. Küçük kanamalı hemoroidlerde uygulanabilir, etkinliği tartışmalıdır.
Lazer Tedavisi
Hemoroidal dokuda yüzeyel doku hasarı ve sabitlenme sağlar. Işınların oluşturacağı hasar derinliği ayarlanabilir. Oldukça pahalı ve iyileşeme süreci geç olabilen bir yöntemdir. Kullanım alanı kısıtlıdır.
Cerrahi Tedavi
En etkin tedavi yöntemidir. Fakat ilk seçenek olmamalıdır. Diğer tedavi yöntemleri ile iyileşmeyen hemoroidal hastalıkta, Pakelerin üzerinde nekroz, ülser varlığında Hemoroidal hastalığa ek olarak cerrahi gerektiren anal fistül gibi bir hastalığın eşlik ettiği durumlarda cerrahi tedavi önerilir. Cerrahi tedaviyi hemoroidektomi ve stapler hemoroidopeksi (longo) olarak ikiye ayırmak mümkündür.
Hemoroidektomi
Klasik cerrahi yöntemdir. Bu yöntemde sarkan hemoroid pakeleri çıkarılarak tedavi sağlanır.
Stapler Hemoroidopeksi (Longo)
Yapılan işlem anüsün 4-5 cm yukarısında anal kanal başlangıcındadır. Stapler denilen alet aracılığıyla çepeçevre kan akımını kesilerek ve sarkma işlem yapılan bölgeye sabitlenir. Ameliyat sonrası dönemde ağrı azalır, işe dönüş kısadır ve hasta memnuniyeti yüksektir.
